De strijd voor ivermectine gaat door
💨
Datum: 24 december 2021
Gezondheid
Karel Beckman
Het Nobelprijswinnende geneesmiddel ivermectine blijft verboden in Nederland als medicijn tegen Covid en de Inspectie blijft jagen op artsen die het voorschrijven. Maar Zelfzorgcovid19.nl, een groep van artsen en apothekers die ivermectine off-label voorschrijven aan Covid-patiënten, geeft de strijd niet op. “Er is een middel om uit de Covid-crisis te komen,” zegt een woordvoerder. "Onverteerbaar dat dit door de instanties wordt geblokkeerd.”
De rechtbank van Utrecht bepaalde op 20 december dat het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) zijn negatief advies over ivermectine niet hoeft aan te passen. De rechter wilde zich niet mengen in de wetenschappelijke discussie over de effectiviteit van het geneesmiddel, blijkt uit het vonnis. De teleurstelling bij Zelfzorgcovid19.nl, dat het proces had aangespannen, is groot.
Niek Rogger, een arts die samenwerkt met Zelfzorgcovid19, vindt de uitspraak van de rechtbank moeilijk te accepteren. “Er gaan iedere dag mensen dood. Huisartsen staan met de rug tegen de muur. De instanties doen niets en willen blijkbaar niets doen.” Evert de Blok, mede-oprichter van Zelfzorgcovid19, dat eigendom is van de Algemene Nederlandse Burger Belangenvereniging (ANBB), die meer dan 10.000 leden telt, is ook teleurgesteld. “Er zijn 12.000 huisartsen in Nederland die geen middelen hebben om Covid te behandelen. Als je het maatschappelijk belang van deze kwestie in beschouwing neemt en je kijkt naar al het bewijsmateriaal dat wij hebben aangedragen dat ivermectine werkt, dan snap ik niet hoe je zo licht kunt toetsen als deze rechter.”
Rond de toelating van ivermectine woedt een wereldwijde strijd. Het ‘wondermiddel’, waarvoor de uitvinders in 2015 de Nobelprijs kregen vanwege de sensationele werking tegen veelvoorkomende parasitaire infecties, wordt in minstens 36 landen door de gezondheidsautoriteiten ingezet in de strijd tegen Covid-19. In de meeste westerse landen is het echter verboden.
De Amerikaanse cardioloog en internist Peter McCullough, die meer dan 500 wetenschappelijke publicaties op zijn naam heeft, verklaarde onlangs in een interview met de bekende podcaster Joe Rogan, dat als ivermectine zou zijn toegepast 85% van de Covid-doden in de VS had kunnen worden voorkomen. (De video is inmiddels verwijderd van YouTube, maar nog wel te beluisteren op Spotify.)
In de dagvaarding voor het kort geding overhandigde Zelfzorgcovid19 een overzicht van meer dan honderd wetenschappelijke studies die laten zien dat bij vroege behandeling, dus vóór dat patiënten in het ziekenhuis terecht komen, ivermectine zeer effectief is tegen Covid-19. Juist aan die vroege behandeling ontbreekt het op dit moment, stelt Rogger. “Het protocol van de NHG komt feitelijk neer op geen behandeling. Covid-patiënten worden pas behandeld als ze in het ziekenhuis terechtkomen, als het te laat is.” Daar komt bij dat NHG erkent dat ivermectine alleen milde bijwerkingen heeft . Rogger: “Op zijn minst zou dan toch moeten gelden, baat het niet dan schaadt het niet.”
NHG, dat aan de Andere Krant geen commentaar wilde geven, verbiedt het voorschrijven van ivermectine echter niet. Dat doet de Inspectie Gezondheidszorg (IGJ). De Inspectie voert zelfs een actief handhavingsbeleid om ervoor te zorgen dat ivermectine de Covid-patiënt niet bereikt. In maart stuurde IGJ een brief waarin artsen onder dreiging van een boete werden gemaand om geen ivermectine voor te schrijven. De inspectie stelde zelfs een meldpunt in waarop apothekers artsen konden aangeven die ivermectine voorschrijven.
Arjen Ypma uit Venlo, die sinds 2005 als apotheker werkt (sinds 2018 zelfstandig), was verbaasd over het schrijven dat hij van de Inspectie ontving. “Ik vroeg me af, wat is er zo erg aan ivermectine dat de Inspectie zo ver gaat om een meldplicht in te stellen?” Ypma ging op onderzoek uit en kwam tot de conclusie dat er wel degelijk veel bewijs is dat ivermectine effectief is. “Je zag heel positieve resultaten. Maar IGJ en NHG toonden geen enkele bereidheid om hiernaar te kijken. Integendeel, ze wierpen echt een blokkade op.” Hij besloot om die reden zijn medewerking te gaan verlenen aan Zelfzorgcovid.
Hij kreeg contact met huisarts Rob Elens, mede-oprichter van Zelfzorgcovid19.nl, die hem vroeg of hij ivermectine wilde leveren. Ypma zegde toe en ging direct over tot het monitoren van patiënten tot twee weken na de verstrekking. “Ik heb inmiddels 215 opvolgingen gedaan,” vertelt hij. “Grofweg 60% van de patiënten herstelde binnen een week, met een gemiddelde van 2,1 dagen. Dertig procent was herstellende en bij 10% was er geen effect. Bij een enkel geval was er sprake van een verslechtering. Bij 15 tot 20% waren er wel bijwerkingen, maar alleen milde en het was niet altijd vast te stellen of dit door de ivermectine kwam of het ook toegediende antibioticum.”
Patiënten die zich tot Zelfzorgcovid wenden, moeten een hulpvraagformulier invullen, met onder meer symptomen en de urgentie. Zelfzorgcovid zet de hulpvragen één-op-één door naar een van de vijftien artsen die meewerken. Zij stellen medicatie samen, die ze doorgeven aan een van de samenwerkende apotheken. Jurist Leo Bijl, die onlangs (waarschijnlijk) werd getroffen door corona, doorliep het proces. Nadat hij Rogger online had geconsulteerd, stelde Ypma een medicatiepakket voor hem samen, inclusief ivermectine. Bijl: “Ik ben binnen twee weken helemaal opgeknapt.” Rogger en zijn collega’s hebben regelmatig overleg over de medicatie die zij voorschrijven. Een van de bezwaren die zij hebben tegen het protocol van de NHG is dat “de huisarts buitenspel wordt gezet”.
Ondertussen jaagt de Inspectie door op artsen en apothekers die hun patiënten ivermectine voorschrijven. Ypma heeft op 8 december nog bezoek gehad van de Inspectie. Hij moet nu uiterlijk op 27 december een lijst met verstrekkingen van ivermectine en hydroxychloroquine aanleveren, inclusief de voorschrijvers. “De Inspectie meet met twee maten,” stelt Ypma. “Andere middelen die een negatief advies hebben, zoals quetiapine, worden ook veelvuldig voorgeschreven. Daar doen ze niets tegen.” Kamerleden Pepijn van Houwelingen (FVD) en Wybren van Haga hebben vragen gesteld aan de minister maar nietszeggende antwoorden ontvangen.
De Inspectie, die inmiddels verschillende artsen heeft beboet, wil tegenover De Andere Krant geen commentaar geven op haar handhavingsbeleid. De meest spraakmakende boetezaak, tegen huisarts Rob Elens, is onlangs behandeld bij een beroepscommissie. Volgens advocaat Sober Khowja, die Elens bijstaat, zal de commissie binnen zes weken uitspraak doen. “Als de boete eraf gaat, zou dat de weg vrijmaken voor huisartsen om ivermectine te gaan voorschrijven. Als dat niet gebeurt, dan stappen wij naar de bestuursrechter.” Die strijd is dus nog niet gestreden. Ook Zelfzorgcovid19.nl gaat door, belooft De Blok. “We krijgen elke dag tussen de 20 en 50 hulpvragen.
Wil je meer weten?
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.